Cömertlik kişinin kötü ahlâklarını göstermez. Cimrilik kişinin iyi ahlâklarını göstermez.

Sevgili Peygamberimiz Muhammed aleyhisselâm, insanların en cömerdi idi. Bir şey istenip de, yok dediği görülmemiştir. İstenilen şey varsa verir, yoksa cevap, vermezdi. O kadar iyilikleri, o kadar ihsânları vardı ki, Rum imparatorları, İran şahları, o kadar ihsân yapamazlardı. Fakat kendisi sıkıntı ile yaşamağı severdi.

Bir gün adamın biri Peygamberimizden bir şey istedi. Yanında bulunan bir koyun sürüsünü adama verdi. Adamcağız kabilesine dönerek, “Geliniz müslüman olunuz. Zira o Peygamber, hiç fakirlikten korkmayan bir kimsedir. Çok hediyelerde bulunuyor” dedi.

Bir defasında Peygamber efendimiz eline geçen doksanbin dirhem gümüş parayı hasırın üzerine döktü. Her gelene verdi, tamamen bitirdi.

Hadîs-i şerîflerde buyuruldu ki:

(İki haslet var ki, Allahü teâlâ onları sever ve iki haslete de buğz eder. Sevdiği hasletler, cömertlik ve güzel ahlâktır. Sevmediği iki huy da, kötü ahlâk ve cimriliktir. Allahü teâlâ bir kulunun iyiliğini dilediği zaman, onu, insanların işlerini görmekte istihdam eder.)

(Cömertlik, Cennette bir ağaçtır. Cömert olan, onun bir dalını yakalamıştır. O dal, onu Cennete götürmeden bırakmaz. Cimrilik de Cehennemde bir ağaçtır. Cimri de bu ağacın bir dalını yakalamıştır. O dal, o adamı, Cehenneme götürmeden bırakmaz.)

(Allahü teâlânın bir takım kulları vardır, milletin yararına harcanmak üzere zenginlik istiyenlere servet vermiştir. Bunlardan cimrilik edenler olursa, o serveti onlardan alır ve başkalarına verir.)

(Cömerdin yemeği şifa, cimrinin yemeği ise hastalıktır.)

(Cennet cömertlerin yeridir.)

(Cömert; Allah’a yakın, insanlara yakın, Cennete yakın ve Cehennemden uzaktır. Cimri; Allah’tan uzak, insanlardan uzak, Cennetten uzak, Cehenneme yakındır. Allah katında cömert bir cahil, cimri olan bir âlimden daha sevimlidir. En ağır hastalık cimrilik hastalığıdır.)

Resûl-i Ekrem “sallallahü aleyhi ve sellem”efendimize Anber kabilesinden bir takım esirler getirildi. Resûl-i Ekrem bunlardan yalnız bir tanesinin âzâd edilmesini emretti.

Bunun üzerine hazret-i Ali sual etti:

— Yâ Resûlallah! Rabbimiz bir, dînimiz bir, bunların hepsinin suçu da bir, bu adamı niçin istisna ediyorsunuz?

Resûl-i Ekrem buyurdu ki:

— Bana Cebrâîl aleyhisselâm geldi ve “Yalnız bu adamı bırak; zira cömertliğinden dolayı, Allahü teâlânın hoşuna gitti, onu beğendi.”