— Cömertlikte çok ileri gidiyor, malını israf ediyorsun.

Hâtim-i Tâî şöyle cevap verir:

—  Ne kadar çok olursa olsun, hayra verilen mal israf olmaz.

—  Senden daha çok cömertlik yapan bir kimseyi gördün mü?

—  Evet gördüm.

—  Kimmiş o?

—  Anlatayım; Yetim bir gence misafir olmuştum. Bana bir koyun kesip ikram etti.

Koyunun bir yeri çok hoşuma gitti. Yemin ederek (Burası çok lezzetliymiş) dedim. Genç, dışarı çıktı. On koyunu varmış. Birisini daha önce kesmişti. Dokuzunu da şim- di kesmiş. Benim sevdiğim kısımları pişirip önüme getirdi. Ben olanların farkında değildim. Atıma binip giderken kapının önündeki kanları görünce sitemle sordum:

—  On koyunun onu da kesilir mi?

—  Sübhanallah, bunda şaşılacak ne var? Bir şey sizin hoşunuza gitmiş. Bunu yapmak da benim gücüm dahilindedir. Bunu sizden esirgemem hiç uygun olur mu?

Bunu dinleyen arkadaşları tekrar sorarlar:

— Yetim gencin ikramına karşılık siz de ona bir şey verdiniz mi? Hâtim-i Tâî der ki:

—  Verdim, ama pek mühim sayılmaz.

—  Ne verdiniz?

—  Üçyüz deve ile beşyüz koyun.

—  O hâlde sen ondan daha cömertsin.

—  Hayır, o genç benden daha cömerttir. Zira o koyunların tamamını verdi. Ben ise malımın çok azını verdim. Bir fakirin, yarım ekmeğinin tamamını misafirine vermesi mi mühimdir. Yoksa bir zenginin sürüsünden bir deveyi misafirine ikram etmesi mi?